باغستان براساس مصوبه هیات وزیران مورخ ۰۱/۰۶/۱۳۸۶ از تجمیع روستاهای خادم‌آباد، ده مویز، صادقیه، نصیرآباد، شهرک مطهری و … و تبدیل آنها به یک نقطه شهری به وجود آمده است.

روستای سعیدآباد نیز بنا به پیشنهاد جلسه گروه کارشناسی مورخ ۱۹/۰۷/۸۴ و تصویب کارگروه شهرسازی و معماری استان در مورخ ۱۱/۰۸/۱۳۸۴ و همچنین تأیید نهایی در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تهران مورخ ۰۵/۱۰/۱۳۸۴ به عنوان محدوده منفصل شهر باغستان تعریف شده است.

طی مراحل قانونی در سال ۱۳۸۸ الحاق روستای باباسلمان به مجموعه شهر باغستان انجام گرفت. هم اینک شهر باغستان از محله های خادم آباد، دهمویز، صادقیه، شهرک مطهری، سعیدآباد، مهدیه، باباسلمان، نصیرآباد، دهشاد بالا، دهشادپایین، ورامینک، بهار و بادامک تشکیل شده است.

 

پیشینه تاریخی شهر باغستان:

در دوران تاریخی نیز آثار و شواهد نشان می دهد که منطقه شهریار مورد توجه بوده است. آثار و شواهدی که در تپه جوقین، تخت رستم، قلعه چهل دختر و تخت کیکاووس مشاهده می شود نشان میدهد که شهریار در دوره ساسانی منطقه مهمی بوده است.

در دوره اسلامی به خصوص در صدر اسلام شهریار بواسطه قرار گیری در منطقه ری از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. در دوره آل بویه ری به عنوان پایتخت از مناطق مهم ایران به شمار می رود و بر اساس شواهد شهریار از مناطق آباد و سر سبز بوده است.

از دوره سلجوقی آثار و بقایای زیادی در منطقه شهریار دیده می شود که نشان دهنده آبادانی و اهمیت منطقه شهریار در گذشته می باشد. آثار مکشوفه در قره تپه نیز مربوط به هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح بوده است.

 

مختصات نقاط جغرافیایی محدوده شهر باغستان

 

شهرباغستان با مساحتی در حدود ۶۵۷۸/۸۸۸۵ هکتار در جنوب غرب استان تهران و شرق شهرستان شهریار واقع گردیده است که در سال ۱۳۸۳ از شهرداری تهران مجزا و مجدداً در حوزه شهرستان شهریار قرار گرفت.

شهری نوپا با ویژگی های منحصر به فرد، آب و هوای مطلوب و معتدل، همجوار با پایتخت، ارتباط مستقیم با ۲ فرودگاه بین المللی، اراضی سرسبز، مستعد و حاصلخیز، باغات و مزارع، قدمتی تاریخی(که مربوط به دوره آهن می باشد)، مناظر زیبا و فرح بخش، برخورداری از صنایع مختلف و دارای بزرگترین شهرک صنعتی شهرستان شهریار می باشد. جمعیت این شهردر سال ۱۳۸۵، برابر با ۵۲٫۴۶۳ نفر بوده‌ است .

 

شمال غربی : ۳۵ ۴۰′ ۵۷٫۸۰″ N

۵۱ ۱۳′ ۵۶٫۳۵″ E

———————————————–

جنوب غربی : ۳۵ ۳۶′ ۰۲٫۱۱″ N

۵۱ ۰۹′ ۴۴٫۴۵″ E

————————————————

شمال شرقی : ۳۵ ۴۱′ ۳۴٫۱۲″ N

۵۱ ۰۴′ ۴۶٫۱۰″ E

————————————————–

جنوب شرقی : ۳۵ ۳۵′ ۴۶۶۷″ N

۵۱ ۰۴′ ۲۳٫۵۵″ E

 

در سال ۱۳۷۹ خورشیدی تصمیم بر آن شد تا روستاهای سعیدآباد، مهدیه، ده مویز، خادم‌آباد، نصیرآباد همه یک شهر شده و یک شورا داشته‌ باشند. این شهر باغستان نام گرفت. برخی مناطق مانند سعیدآباد از منطقه ۱۸ شهرداری تهران جدا شده و به شهر جدید پیوستند.

آثار باستانی
پل آبرسان ورامینک

پل آب رسان ورامینک بنای است آجری به طول ۲۶متر، عرض۱/۲متر و ارتفاع ۶ متر در حال حاضر این پل یک چشمه طاق مرکزی به عرض دهانه ۲/۳ متر و آب راهی باریک بر فراز امتداد طولی خود دارد. به نظر می رسد این پل چشمه دیگری نزدیک به ساحل شرقی داشته است که اکنون تخریبی شده است. بدنه پل با عرض ۲۱۰ سانتی متر متشکل از دو نمای آجری در طرفین و بخش میانی آن با خاک، شن و قطعات آجر پر شده است.

ابعاد آجرهای بکار رفته (۲۰×۲۰×۴) می باشد. سقف چشمه طاق مرکزی گهواره ای شکل است.

آنچه به نظر می رسد این پل زمانی ساخته شده که رود خانه کرج و شاخه های آن دوران پر آبی را پشت سر می گذاشته اند. این پل در دوران قاجار و حتی پیش از آن ساخته شده است.

 

محوطه باستانی بابا سلمان

محوطه بابا سلمان در شمال غربی روستای بابا سلمان و در حاشیه رود خانه کرج قرار دارد قدمت این محوطه مربوط به عصر آهن و دوران آغاز تاریخی می باشد. محوطه بابا سلمان در تاریخ ۱۱/۶/۱۳۸۲ و به شماره۹۸۹۷ به ثبت آثار ملی رسیده است.

این محوطه به واسطه قرار گیری در کنار بستر رود کرج، حفاری غیر مجاز، عملیات کشاورزی و تأثیر عوامل طبیعی دچار فرسایش شده به طوریکه بصورت چند برآمدگی کوچک و بزرگ درآمده است.

امامزاده شاهزاده منصور(ع)

این امامزاده در روستای دهشاد پائین و درست روبروی قلعه دهشاد واقع است. امام زاده بنایی مربع شکل و گنبدی گرد دارد که از بیرون دارای اندود سیمان می باشد. فضای اطراف امام زاده قبرستان محلی دهشاد است. به احتمال زیاد بنای اصلی امام زاده همزمان با ساخت قلعه دهشاد در دوران قاجار است.

 

قلعه دهشاد

این بنای تاریخی در روستای دهشاد پایین از توابع بخش مرکزی شهرستان شهریار قرار دارد و وسعتی در حدود۸۰۰/۱۳ متر مربع دارد. در چهار گوشه بنا چهار برج دیده بانی و در ضلع شرقی یک در ورودی با سردری مرتفع به شکل ذوزنقه ای و از آجرکه دارای دو طاق نما در دو طرف می باشد ساخته شده است. باروی قلعه ۸/۵ متر ارتفاع دارد و از گل چینه ای به ضخامت ۵۵ سانتی متر وکنگره های دایره ای شکل ساخته شده است.

این قلعه روستای تنها قلعه روستای باقی مانده می باشد که هنوز زندگی در آن جریان دارد. گویا مالک اولیه قلعه دهشاد مشارالسلطنه نام داشته و بعد ها شخصی بنام حاجی حبیب الله مفید آن را دراختیار گرفته و هم کنون عده ای از مهاجرین افغان در آن زندگی میکنند. این بنا در دوران اسلامی و زمان حکومت قاجاریه ساخته شده است.

با توجه به گذشت نزدیک به دو قرن از تاریخ ساخت قلعه خوشبختانه هنوز پا برجاست و قابلیت تبدیل به یکی از جاذبه های گردشگری استان تهران را دارا می باشد.

بنا براین با دادن کاربری مناسب به این بنا در موارد ذیل می توان از آن بهره برداری کرد:

حفظ و احیاء آن به عنوان یک روستای نمونه گردشگری (مانند روستای ابیانه)
تبدیل به یک مجموعه تاریخی، فرهنگی و آموزشی (آموزشگاه صنایع دستی، نمایشگاه،کارگاه صنایع دستی و …..)
تبدیل به یک دهکده سینمایی (جهت تولید فیلم های سینمایی و سریال های تلوزیونی)
تبدیل به یک مکان اقامتی، سیاحتیو تفریحی

 

پل آبرسان بادامک

برای انتقال آب زراعی سازه هایی بر دره های عریض و عمیق رود خانه های منطقه که اکنون جز بستری خشک اثری از آنها باقی نیست ایجاد می کردند که اهالی محلی بادامک و ورامینک به آنها ناسمان میگویند. این سازه ها یا پل های آّب رسان را «آباره» نیز میگویند.

این پل آبرسان در غرب روستای بادامک و در مجاورت اراضی روستای ورامینک قرار دارد و برای دسترسی به آن می توان از جاده سعید آباد- شهریار استفاده کرد.

قبل از رسیدن به پل رو گذر راه آهن مسیری خاکی بسوی ورامینک وجود دارد بارزترین اثری که در این قسمت به چشم می خورد پل آبرسان بادامک است.

 

مصالح عمده به کار رفته در ساختار پل قلوه سنگ های طبیعی در قسمت بدنه و پی و آجرهایی در ابعاد (۲۰×۲۰×۴ ) سانتی متری در دیواره ها و در طاق چشمه مرکزی می باشد.

طاق پل به شکل گهواره ای و دارای ۵/۳ متر ارتفاع و عرض دهانه ای به طول ۸/۲متر و طول پایه اش ۶/۳ متر می باشد. بخش فوقانی پل ۳متر عرض دارد که آب راهی به عرض۹۰ سانتیمتر و عمق ۵۰ سانتی متر در آن ساخته و داخل آن را اندود کرده اند.

این پل دارای تزئینات آجری به شکل لوزی بر دو سطح سقف گهواره ای و همچنین تلفیق آجر و سنگ بر روی دیواره ها می باشد. بر اساس شواهد و نوع معماری پل آبرسان بادامک این پل در دوران اسلامی و اوایل دوره قاجاری ساخته شده است.

 

 

پل دختر بادامک

این پل در روستای بادامک که در جنوب شرقی سعید آباد و در شرق شهریار قرار دارد ساختهشده است.پل دارای یک چشمه طاق و به شکل گهواره ای میبا شد و از آجر ساخته شده ، ارتفاع طاق حدود چهار متر می باشد ودر داخل طاق چهار تیر چوبی قرار داده شده استمصالح عمدهآن خاک و شن و قطعات سنگ با ملاط گل آهک در پایه و در دیواره از آجرهایی به ابعاد (۲۰×۲۰×۴)استفاده شده است. این پل در دوره قاجار ساخته شده است.

 

تپه ده مویز

این تپه در شمال نصیر آباد و مابین اراضی ده مویز و نصیر آباد واقع شده است. گرچه این تپه به نصیر آباد نزدیک تر می باشد ولی به واسطه قرار گیری در اراضی متعلق به ده مویز با نام ده مویز معروف شده است.ساختار این تپه شبیه به تپه نصیر آباد می باشد ولی آثاری از دیوار و برج و بارو در اطراف آن دیده نمی شود.

در جوانب مختلف تپه آثار حفاری های غیر مجاز زیادی دیده میشود.بر اساس شواهد سفالی و شباهت ظاهری تپه های نصیر آباد و ده مویز می توان از وجود دست کم دو سکونت گاه عمده دوره اسلامی در دشت نصیر آباد سخن گفت.

این استقرارگاههای به لحاظ شرایط زمانی در واقع قلعه روستا هایی آباد و متمدن با صنعت سفالگری و روابط تجاری سازمان یافته در دوران سلجوقی و بعد از آن بوده است.

 

امام زاده ابراهیم (ع)

این امام زاده در ابتدای روستای دهشاد بالا قرار دارد. بنای امام زاده در حال حاضر با اندود سیمان پوشیده شده و سطح آن را رنگ کرده اند .بر اساس شکل و فرم امام زاده های منطقه این بنا نیز در دوره قاجار ساخته شده است.

 

تپه نصیرآباد

تپه نصیر آباد در جنوب شرقی نصیر آباد و در نزدیکی اتوبان تهران- ساوه قرار دارد. در اطراف این تپه به فاصله ۳۰ متری آثار دیوارهایی دیده می شود که به نظر می رسد دیوارها باورهای محصور کننده بخش مرکزی در زمان آبادانی آن بوده است.

این دیوار از مصالح خشت خام و چینه ساخته شده است. ابعاد خشتها ۲۷*۲۷*۵/۶ سانتی متر می باشد.

در دامنه شرقی تپه آثار چند گودال و بقایای آجرهایی به ابعاد ۵/۲۲*۵/۲۲*۵ و ۲۳*۲۳*۵ سانتی متر مشاهد می شود. آنچه مشخص است به نظر می رسد تپه نصیر آباد قلعه ای با برج و بارو در میان اراضی هموار منطقه بوده و نشان آبادانی دشت نصیر آباد در ادوار گذشته می باشد.

بر اساس مدارک سفالی بدست آمده از سطح تپه قدمت آن را می توان دوره سلجوقی تعیین کرد.